Tại sao Canada nổi tiếng với món si rô cây phong?
Canada nổi tiếng toàn thế giới với món si rô cây phong thơm ngon. Các sản phẩm từ si rô cây phong được coi là biểu tượng của Canada và lá phong thậm chí còn được thể hiện trên quốc kỳ của Canada. Tại sao cây lá phong nói chung và món si rô cây phong lại đặc biệt với đất nước Canada như vậy, hãy cùng Nature Rider tìm hiểu nhé.
Tuy cây phong (maple tree hay còn gọi là cây thích) có mặt ở hầu hết các quốc gia có khí hậu lạnh, nhưng chỉ có ở Canada thì nó mới trở thành sản vật quốc gia, còn được gọi với tên là vàng lỏng của Canada.
Theo phòng Cơ sở dữ liệu thương mại hàng hóa quốc tế của Canada, Sở Thống kê Canada, trong năm 2018, Canada đã sản xuất 9.796.000 gallon si rô lá phong, trị giá 384,4 triệu USD.
Quebec đã sản xuất hơn 90% tất cả các sản phẩm từ cây phong của Canada vào năm 2018. Hoa Kỳ là nhà nhập khẩu chính si rô phong Canada vào năm 2018, tiếp theo là Đức, Anh, Nhật Bản và Úc.
Si rô cây phong là thực phẩm chủ yếu quen thuộc của người ăn kiêng đường. Các sản phẩm chính là si rô nguyên chất, bánh kẹo, toppings cho kem, hương liệu và vỏ bọc cho thuốc lá. Hầu hết siro phong được sử dụng như một loại gia vị trên bánh kếp và bánh quế, nhưng nó cũng có hương vị tuyệt vời trên thịt xông khói, bánh rán, bánh quy, fudge, taffy và trong đồ uống.
Ngoài hương vị thơm ngon, si rô cây phong còn chứa nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm các khoáng chất như sắt, kẽm, mangan và kali, cũng như chất chống oxy hóa.
Sau đây, hãy cùng Nature Rider khám phá tất tần tật về si rô cây phong từ lịch sử, cách thu hoạch và sản xuất nhé.
Lịch sử của si rô cây phong
Theo Hiệp hội si rô cây phong Quebec, những người đầu tiên được biết đến đã từng sản xuất si rô lá phong là các dân tộc bản địa sống ở phía Bắc Mỹ trước khi những người định cư châu Âu đầu tiên đến. Một số nhà sử học tin rằng người bản địa của vùng đất này, vào một thời điểm nào đó trong quá khứ, để tránh nạn đói, đã bắt đầu chặt vỏ cây phong để lấy phần ăn được giữa gỗ cứng và vỏ cây để sinh tồn.
Điều này có lẽ đã dẫn đến việc phát hiện nhựa ngọt từ các vết cắt trên cây chảy ra. Chất nhựa này được dùng để nấu thịt thú săn, ngô, đậu, v.v. vào thời đó.
Si rô cây phong được làm từ đâu
Loại nhựa thích hợp để làm si rô cây phong chỉ đến từ hai loài: cây phong đường và cây phong đen. Một số loại cây phong khác như cây phong đỏ cũng có thể cho siro phong nhưng sản lượng và nhựa ít ngọt hơn.
Trong suốt mùa hè, cây lá phong tạo ra đường thông qua một quá trình gọi là quang hợp, sử dụng ánh nắng mặt trời để biến năng lượng ánh sáng thành năng lượng hóa học. Hàm lượng đường này cho phép các tế bào của cây thở, khuyến khích tăng trưởng và tích tụ dưới dạng tinh bột trong rễ cho kỳ ngủ mùa đông. Khi mùa xuân tan băng, nhiệt độ thay đổi giữa đêm và ngày, làm cho nhựa trong thân cây phong tuần hoàn.
Các loại cây phong cho siro ngon
Các loại cây phong được ưa chuộng để sản xuất si rô cây phong là cây phong đường (Acer saccharum) và cây phong đen (Acer nigrum).
Một số nhà thực vật học coi cây phong đen là một phân loài của là cây phong đường, nhưng trong mọi trường hợp, hương vị của chúng gần như không thể phân biệt được, với hương vị đậm đà, nồng nàn mà không quá ngọt. Tuy nhiên, cây phong đen ít phổ biến hơn cây phong đường và cho ít nhựa cây hơn.
Cây phong đường (Acer saccharum) là loài truyền thống được khai thác để sản xuất siro phong. Nhựa của cây phong đường thường chứa hàm lượng đường cao hơn các loại cây phong khác. Đặc điểm nhận dạng cây phong đường bằng vỏ cây, chồi cây sắc nhọn, màu nâu sẫm và lá năm thùy.
Cây phong đen (Acer nigrum) khác một chút về đặc điểm hình ảnh so với cây phong đường và có chất lượng tương tự như cây phong đường. Hầu hết các nhà sản xuất siro xem cây phong đen và cây phong đường là một loài.
Cây phong đỏ (Acer rubrum) cũng có thể khai thác, nhưng nhựa của nó ít ngọt hơn và cây sẽ ra nụ trước cây phong đường. Khi chồi bị gãy hoặc nở ra vào cuối mùa xuân, nhựa cây sẽ mất mùi và không được chế biến như mong muốn. Cây phong đỏ có màu đỏ, chồi tròn và lá ba thùy của nó được biết đến với màu đỏ rực rỡ sống động vào mùa thu.
Cây phong boxelder (Acer negundo) mọc khắp tầng phía bắc của Hoa Kỳ và miền nam Canada, nhưng nó có hàm lượng đường thấp hơn cây phong đường và có hương vị kém hấp dẫn hơn so với cây phong đường và cây phong đen.
Si rô cây phong được sản xuất như thế nào?
Nhựa cây phong (maple sap) có thể được lấy bằng cách khoan lỗ vào thân cây và hứng nhựa chảy ra. Nhựa này sau đó được đun nóng để hơi nước bay đi và siro được cô đặc.
Nhựa ngọt của cây phong khác với nhựa tuần hoàn của cây đang phát triển. Khi cây phong trong thời kỳ ngủ đông, nhựa cây sẽ chảy ra từ các vết cắt trên thân cây, chẳng hạn như lỗ vòi, mỗi khi có một khoảng thời gian đóng băng thì sẽ có một khoảng thời gian tan băng.
Nhựa cây phong chứa 1 1/2 đến 3% chất rắn, chủ yếu là sucrose, nhưng không chứa màu sắc hoặc hương vị của si rô cây phong cho đến khi được cô đặc bằng cách bay hơi trong.
Những nhà máy thô sơ thì sẽ dùng những thùng treo để hứng nhựa cây phong và đem đi đun nóng. Ngày nay, nhiều cơ sở sản xuất siro lá phong tại Quebec (Canada) đã phát triển hệ thống ống dẫn nhựa hiện đại, được khử trùng để dẫn nhựa cây phong đến bể chứa trong nhà máy xử lý để đun nóng và khử trùng siro lá phong mà không cần đến những cái xô. Bằng cách đun sôi nhựa cây, làm bay hơi độ ẩm trong nhựa để cô đặc lượng đường trong nhựa cây. Cứ mỗi 40 lít nhựa cây lá Phong người ta tạo ra được 1 lít Siro cây lá Phong.
>>> Tìm hiểu về thương hiệu Bernard sản xuất siro cây phong hơn 200 năm kinh nghiệm với quy trình sản xuất hiện đại thuộc hàng top của Canada
Mùa thu hoạch siro cây phong
Các mùa khai thác nhựa cây phong thường diễn ra vào cuối mùa đông và mùa xuân và thường kéo dài từ 4 đến 8 tuần tùy thuộc vào thời tiết, địa điểm và khí hậu.
Vào ban ngày, tinh bột được lưu trữ trong rễ cho mùa đông sẽ truyền qua thân cây dưới dạng nhựa đường, cho phép nó được khai thác. Nhựa cây không được khai thác vào ban đêm vì nhiệt độ giảm sẽ cản trở dòng chảy của nhựa cây.
Cây phong thường được khai thác bắt đầu từ 30 đến 40 tuổi. Mỗi cây có thể khai thác từ một đến ba lần mỗi mùa, tùy thuộc vào đường kính thân của nó. Một cây phong khỏe mạnh có thể cho nhựa ngọt tới 100 tuổi.
Một cây phong có thể cho bao nhiêu si rô cây phong?
Sau khi được thu hoạch, nhựa cây được vận chuyển đến nhà máy đường, nơi nó đun sôi để trở thành siro phong thực sự. Trong quá trình nấu, các đường ống của bể chứa đưa nhựa đến thiết bị bay hơi. Sự bay hơi nước làm cho nó đặc lại và trở nên ngọt hơn khi nó nóng lên.
Nhựa cây được đun sôi cho đến khi đạt độ đặc của siro phong. Khoảng 40 lít (10,5 gallon) nhựa cây đun sôi thành một lít (khoảng 0,25 gallon hoặc một lít) siro phong nguyên chất.
Đối với các sản phẩm từ phong khác như bơ, kẹo dẻo hoặc đường, si rô được nấu tiếp trong thiết bị bay hơi đến nhiệt độ cần thiết để tạo ra nhiều loại sản phẩm khác nhau.
Một cây phong có thể cho bao nhiêu nhựa ngọt?
Một cây phong trung bình sẽ sản xuất 35 đến 50 lít (9,2 đến 13,2 US gal) nhựa mỗi mùa, khoảng 12 lít (3,2 US gal) mỗi ngày. Con số này tương đương với 7% tổng số nhựa cây của nó.
Một gallon si rô thành phẩm (3.8 lít) thường cần khoảng 40 gallon (152 lít) nhựa cây. Trên thực tế, tùy thuộc chủ yếu vào nồng độ đường nhựa, lượng này có thể dao động từ 20 đến 60 gallon hoặc hơn. Để có được si rô thành phẩm, có hàm lượng đường từ 66 đến 67 phần trăm, một lượng nước đáng kể phải được loại bỏ khỏi nhựa cây.
Một gallon si rô thành phẩm (3.8 lít) thường cần khoảng 40 gallon (152 lít) nhựa cây.
Trên đây là những thông tin thú vị về lịch sử, quá trình khai thác và sản xuất si rô cây phong Canda. Mời các bạn xem thêm những bài chia sẻ khác về những thông tin hữu ích và thú vị về đặc sản Canada - si rô cây lá phong nhé.
